Πιθανές επιπλοκές από επεμβάσεις διαθλαστικής χειρουργικής (LASIK-PRK-LASEK-EPILASΙΚ).
Όσα δε σας λένε οι γιατροί...

Τετάρτη 8 Δεκεμβρίου 2010

LASIK Enhancements - Οι λεγόμενες "διορθωτικές" επεμβάσεις. Πόσο ασφαλείς και πόσο "διορθωτικές" είναι τελικά;

Θα έχετε παρατηρήσει ότι σε όλα σχεδόν τα site χειρούργων διαθλαστικής χειρουργικής, αναφέρεται ότι σε ορισμένες περιπτώσεις, ίσως χρειαστεί μια δεύτερη (ή αλλιώς "διορθωτική" όπως την ονομάζουν) επέμβαση, ώστε να διορθωθούν προβλήματα της πρώτης επέμβασης. Μάλιστα θέλουν να την παρουσιάσουν σαν μια "τυπική διαδικασία"...
Το άρθρο αυτό δεν έχει γραφτεί μόνο για να προειδοποιήσει τους ασθενείς της επέμβασης LASIK για τους κινδύνους που εγκυμονεί μια ενδεχόμενη δεύτερη επέμβαση, αλλά και για να ενημερώσει τον υπόλοιπο κόσμο που δεν έχει "υποστεί" επέμβαση διαθλαστικής χειρουργικής, ότι μια δεύτερη (διορθωτική) επέμβαση, τις περισσότερες φορές δεν διορθώνει ότι άφησε πίσω η πρώτη (όπως θέλουν οι χειρούργοι να μας κάνουν να πιστέψουμε, ώστε να μην ανησυχούμε για πιθανά προβλήματα από την πρώτη επέμβαση) αλλά δημιουργεί ακόμα περισσότερα προβλήματα.

Για να δούμε οιπόν πως έχουν τα πράγματα στην πραγματικότητα.
Τις περισσότερες φορές, ο ασθενής της επέμβασης lasik που αντιμετωπίζει προβλήματα με την όραση του, είναι τόσο απελπισμένος να βρει λύση στο πρόβλημα του (όπως είναι λογικό άλλωστε), που μπορεί να κάνει και πάλι το λάθος να εμπιστευθεί κάποιον (ή τον ίδιο) χειρούργο για μια "διορθωτική" επέμβαση. Η πλειοψηφία των χειρούργων (ναι, και στη χώρα μας) θα δεχτεί να χειρουργήσει εκ νέου μια προηγούμενη κακή επέμβαση (εφόσον ο κερατοειδής του ασθενούς έχει το κατάλληλο πάχος), αφού πρώτα εξηγήσουν στον ασθενή ότι "η περίπτωση του είναι εξαιρετικά δύσκολη και θα κάνουν ότι μπορούν για να διορθώσουν το πρόβλημα όσο καλύτερα γίνεται" και αφού βέβαια ο ασθενής υπογράψει την φόρμα συγκατάθεσης που θα καλύπτει τον χειρούργο για οτιδήποτε συμβεί μετεγχειρητικά. Δυστυχώς, ακόμα και την καλύτερη διάθεση να έχει ο οποιοσδήποτε χειρούργος να "διορθώσει" το πρόβλημα του ασθενούς της επέμβασης LASIK, γνωρίζει ότι στην πραγματικότητα τα αποτελέσματα της δεύτερης επέμβασης είναι ακόμα λιγότερο προβλέψιμα από αυτά της πρώτης επέμβασης (κάτι που δεν λέει στον ασθενή συνήθως). Με λίγα λόγια, το ρίσκο που παίρνουμε με μια απόπειρα να "διορθώσουμε" το πρόβλημα που μας προκάλεσε η πρώτη επέμβαση είναι το ίδιο (και συνήθως μεγαλύτερο), από το ρίσκο που πήραμε κάνοντας την πρώτη επέμβαση.
 



Οι "διορθωτικές" επεμβάσεις που προτείνονται στους ασθενείς από τους χειρούργους lasik, ποικίλλουν, ανάλογα με το πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο ασθενής και την μετεγχειρητική κατάσταση των οφθαλμών του. Εδώ θα αναλύσουμε κάποιες από τις περιπτώσεις αυτές:

  • Κόψιμο νέου flap. Ειλικρινά, όποιος χειρούργος προτείνει σε ασθενή LASIK να επαναλάβει την διαδικάσια, με κόψιμο νέου flap (λόγω του οτι το προηγούμενο flap είναι κομμένο έκκεντρο - decentered flap- ή μικρό ή για οποιοδήποτε άλλο λόγο), ΔΕΝ αντιμετωπίζει τον ασθενή σαν άνθρωπο και τον βλέπει σαν μέρος έρευνας, σαν πειραματόζωο. Είναι η χειρότερη δυνατή επιλογή για έναν ασθενή lasik. Έχουμε ήδη πει σε προηγούμενο άρθρο, για τα προβλήματα που δημιουργεί το κόψιμο του flap. Δεύτερο κόψιμο flap, σημαίνει μια δεύτερη ανοιχτή πληγή στο μάτι του ασθενούς (που δεν επουλώνεται ποτέ!) και αυξάνει ακόμα περισσότερο τις πιθανότητες για σοβαρά μακροπρόθεσμα προβλήματα στον ασθενή, όπως η ξηροφθαλμία (λόγω του νέου χωρίσματος, σε άλλο σημείο, στα λίγα νεύρα που κατάφεραν να ξανακολλήσουν μετά το πρώτο κόψιμο), το flap dislocation (το flap παραμένει μια ενυπάρχων αποδυναμωμένη περιοχή του ματιού, ευαίσθητη στην τραυματική διάσπαση Nilforoushan MR, Speaker MG, Latkany R. Traumatic flap dislocation 4 years after laser in situ keratomileusis. J Cataract Refract Surg. 2005 Aug;31(8):1664-5.)  και άλλα που μπορείτε να βρείτε στο άρθρο μας εδώ.
  • Μπορεί να προταθεί ανασήκωση του ήδη υπάρχοντος flap (flap lift) σε ασθενείς LASIK και επανεπέμβαση με laser (γιατί όπως έχουμε πει σε προηγούμενο άρθρο το lasik flap δεν επουλώνεται ποτέ με αποτέλεσμα να μπορεί να ανασηκωθεί επ' αόριστον μετά την επέμβαση). Η επέμβαση με laser μπορεί να είναι μια wavefront-guided ή μια topography-guided lasik (χωρίς τη δημιουργία νέου flap).
    Τι γίνεται με λίγα λόγια στην περιπτώση "
    διορθωτικής" wavefront-guided lasik (χωρίς τη δημιουργία νέου flap): Ο χειρούργος παίρνει τις ενδείξεις τις παχυμετρίας του κερατοειδούς του ασθενή, την επιδιωκόμενη (πριν από την πρώτη επέμβαση) μετεγχειρητική διαθλαστική διόρθωση, τις τοπογραφίες του κερατοειδούς, και με βάση τη μελέτη αυτών και κάποιων ακόμα στοιχείων προχωράει στην "διορθωτική" επέμβαση. Για να γίνει όμως η επέμβαση υπάρχουν κάποια όρια ασφαλείας. Οι ασθενείς πρέπει να έχουν τουλάχιστον 1,5 δυοπτρία σφάλματος (μυωπία) γιατί σε περίπτωση που γίνει υπερδιόρθωση το αποτέλεσμα της όρασης θα είναι χειρότερο από πριν για τους μύωπες ασθενείς (μείωση της κοντινής όρασης και αύξηση της μακρινής). Επίσης τα σημερινά standards της βιομηχανίας προτείνουν, για να γίνει 2η επέμβαση, το συνολικό πάχος κερατοειδούς (μετά την πρώτη επέμβαση) να είναι περίπου 400 μm και το συνολικό απόθεμα στρώματος τουλάχιστον 300 μm. Δυστυχώς πολλοί χειρούργοι (και  Έλληνες μέσα σε αυτούς - με google search θα βρείτε κάποια παραδείγματα) εγχειρίζουν και με ακόμα χαμηλότερα όρια συνολικού αποθέματος στρώματος (μέχρι και 250μm!). Και εδώ έρχεται η ερώτηση μας. Ποιο είναι το δικό σας συνολικό απόθεμα στρώματος μετά την πρώτη επέμβαση; Ο χειρούργος σας μπορεί μόνο να υπολογίσει στο περίπου, επειδή οι μικροκερατόμοι δεν είναι ακριβής. Σε αντίθετη περίπτωση (δηλαδή αυτή που γίνεται συνήθως) ο χειρούργος προχωράει σε παχυμετρία μετά την ανασήκωση του flap για να δει εάν  ο ασθενής έχει το κατάλληλο πάχος κερατοειδή, και αν όχι δεν προχωρεί στην επέμβαση (αλλά το flap έχει κοπεί ήδη για 2η φορά!). Ο μόνος τρόπος να σιγουρευτείς είναι ένα Artemis scan. Δυστυχώς δεν είναι πολλοί αυτοί που έχουν τα συγκεκριμένα μηχανήματα...Το πρόβλημα με το συνολικό απόθεμα στρώματος είναι ότι, εάν είναι λεπτό (κάτω από 300μm), ενώ στην αρχή όλα μπορεί να φαίνονται εντάξει, μελλοντικά ο κερατοειδής μπορεί να αρχίσει να διογκώνεται λόγω της ενδοφθάλμιας πίεσης.
    Η πιθανότητα επιθηλιακής εσωτερικής αύξησης (epithelial ingrowth) μεγαλώνει ακόμα περισσότερο με την ενδεχόμενη ανασήκωση του ήδη υπάρχοντος flap. Περισσότερα για το τι είναι η επιθηλιακή εσωτερική αύξηση (epithelial ingrowth) θα πούμε σε άλλο άρθρο στο μέλλον, προς το παρόν δείτε τις φωτογραφίες παρακάτω. Η πιθανότητα να μαζευτούν ακόμα περισσότερα αποτρίμματα κάτω από το flap είναι εξίσου μεγάλη. Επίσης αναρωτηθείτε πόσα από τα νεύρα του κερατοειδούς που "κατάφεραν" να ξανακολλήσουν μετά το πρώτο flap lift (και δεν είναι πολλά) θα κολλήσουν και πάλι όταν κοπούν εκ νέου με το δεύτερο flap lift...


Πάνω: Φωτογραφία οφθαλμού με epithelial ingrowth μετά από επέμβαση LASIK
Kάτω: Scan με το Visante OCT  που δείχνει την
επιθηλιακή εσωτερική αύξηση (epithelial ingrowth) στον οφθαλμό ασθενούς επέμβασης LASIK.


  • Άλλη περίπτωση διορθωτικής επέμβασης μετά από LASIK, είναι οι "επιφανειακές" διορθωτικές επεμβάσεις, wavefront-guided PRK ή topography-guided PRK.
    Οι "επιφανειακές" διορθωτικές επεμβάσεις είναι ένα διαφορετικό ζήτημα. Το ήδη υπάρχων flap δεν ξανασηκώνεται εδώ.
    1. Όπως και στις τυπικές επεμβάσεις PRK το επιθήλιο αφαιρείται (και καταστρέφεται μόνιμα η μεμβράνη του Bowman (Bowman's layer), ένα στρώμα πάχους 8-12μm κάτω από το επιθήλιο). Περισσότερα για την μεμβράνη του Bowman (από τι αποτελείται,τι εξυπηρετεί και γιατί καταστρέφεται και δεν επανα-δημιουργείται) μπορείτε να βρείτε στο άρθρο μας για την επέμβαση PRK, πατώντας εδώ.

      (Δείτε το παρακάτω video για να καταλάβετε πως αφαιρείται το επιθήλιο).


    2. Χρησιμοποιείται και εδώ η τοξική ουσία μιτομυκίνη με ότι αυτό συνεπάγεται για τον ασθενή (υπερδιορθώσεις - τήξη του σκλήρου μακροπρόθεσμα κλπ - δείτε περισσότερα στο άρθρο μας). 
    3. Τα αποτελέσματα τους, όπως είπαμε και πριν, είναι λιγότερο προβλέψιμα από αυτά της πρώτης επέμβασης, με μεγάλο τον κίνδυνο υπερδιόρθωσης.  
-----


Όσον αφορά τις topography-guided "διορθωτικές" επεμβάσεις, που οι χειρούργοι προτείνουν τόσο πολύ, δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια προσπάθεια που κάνουν οι χειρούργοι να επαναφέρουν τον κερατοειδή στην πρωταρχική (πριν την επέμβαση LASIK) μορφή του. Κωμικοτραγικό...Φυσικά αυτό σημαίνει ότι προσπαθούν να επαναφέρουν την όραση του ασθενή όσο πιο κοντά γίνεται στα επίπεδα που ήταν πριν την επέμβαση, οπότε και πάλι θα χρειάζεται γυαλιά, απλά θα έχουν διορθωθεί κάποιες ανωμαλίες του κερατοειδούς (λόγω της επέμβασης) που έχουν κάνει την όραση του ασθενούς να μην διορθώνεται ούτε με γυαλιά.


----- 
Σε όποιες δημοσιεύσεις μελετών χειρούργων διαθλαστικής χειρουργικής για "διορθωτικές" επεμβάσεις και αν είδαμε, καμία δεν αναφέρει ότι τα προβλήματα των ασθενών εξαφανίστηκαν. Σε πολλές δημοσιεύσεις αναφέρεται ότι μέρος ασθενών μπορεί να είδε "βελτίωση" της όρασης (που στα νούμερα που παρουσιάζονται δεν είναι τόσο σημαντική) , αλλά παντού υπάρχουν "απρόσμενα αποτελέσματα".Ας δούμε και κάποια αποσπάσματα από δημοσιεύσεις χειρούργων διαθλαστικής χειρουργικής για "διορθωτικές" επεμβάσεις, για την απόδειξη όλων όσων γράψαμε πιο πάνω:


  • "Ένα σημαντικό μειονέκτημα της topography-guided επέμβασης είναι ότι η διαδικασία αγνοεί το υπόλοιπο των μέσων διάθλασης επειδή επικεντρώνεται κυρίως στην καμπύλη του κερατοειδούς. Αυτό το μειονέκτημα ήταν πιθανώς ο λόγος για μερικές από τις διαθλαστικές εκπλήξεις που αντιμετωπίσαμε.(...) Δύο από τους ασθενείς μας (11%) είχαν ακόμα παράπονα για συμπτώματα, παρά τις προφανείς τοπογραφικές αλλαγές... " Topography-Guided LASIK Enhancements An early experience in symptomatic eyes. By A. John Kanellopoulos, MD, and Lawrence H. Pe, MD
----

----

----

----

-----


Επίλογος. Οι χειρούργοι πρέπει να σταματήσουν να συμπεριφέρονται στους ασθενείς LASIK σαν αντικείμενα για περαιτέρω μελέτη στην αντιμετώπιση μακροχρόνιων επιπλοκών διαθλαστικής χειρουργικής. Οι ασθενείς LASIK δεν είναι πειραματόζωα, χρειάζονται πραγματική βοήθεια και όχι δοκιμές. Όσον αφορά κάποιες προτάσεις για βελτίωση της όρασης των ασθενών lasik χωρίς επαν-επέμβαση περιμένετε για ένα εκτενή άρθρο στους (ειδικούς για τις περιπτώσεις ασθενών διαθλαστικής χειρουργικής) φακούς custom RGP, synergeyes κλπ. Σε κάθε περίπτωση ο ασθενής πρέπει να καταλάβει τη φύση του προβλήματος του (που οφείλεται) και να συζητήσει με ειδικούς για το θέμα, ώστε να πάρει γνώμες. Δεν χρειάζεται βιασύνη. Συνιστώνται αργά και σταθερά βήματα και καλή έρευνα από πλευράς του ασθενή ώστε να αποφευχθούν νέα λάθη...

Πηγές:

Δευτέρα 6 Δεκεμβρίου 2010

Κίνδυνοι, επιπλοκές και άλλα προβλήματα IntraLase (Femtosecond laser και άλλες νέες "χωρίς λεπίδα" τεχνολογίες LASIK...)

Σε τακτά χρονικά διαστήματα η βιομηχανία LASIK "εγκαινιάζει" νέες μεθόδους που υπόσχονται γρηγορότερη ανάρρωση, ασφαλέστερο κόψιμο flap, μείωση των πιθανοτήτων εμφάνισης επιπλοκών και άλλα διάφορα. Είναι όμως τα πράγματα έτσι όπως θέλουν να μας τα παρουσιάσουν;


Κίνδυνοι, επιπλοκές και άλλα προβλήματα IntraLase
(ή αλλιώς, Femtosecond laser και άλλες νέες "χωρίς λεπίδα" τεχνολογίες LASIK...)





Η πιό πρόσφατη διαφημιστική εκστρατεία της βιομηχανίας LASIK είναι η LASIK "μόνο με λέιζερ", η οποίο περιλαμβάνει την κοπή του flap (lasik flap = o λεπτός κρημνός του κερατοειδή χιτώνα που ανασηκώνεται κατά την επέμβαση LASIK) με ένα λέιζερ femtosecond αντί μιας λεπίδας μικροκερατόμου. Η εξάλειψη της χρήσης μιας λεπίδας στο μάτι σας ακούγεται σαν κάτι καλό αρχικά, αλλά περιμένετε έως ότου διαβάζετε για τα προβλήματα, τους κινδύνους, και τις επιπλοκές αυτής της τεχνολογίας.

-----
Σχετικά Άρθρα: 

"Πρόσφατη έρευνα που έκαναν "βετεράνοι" διαθλαστικοί χειρούργοι, τους έκανε να διερωτώνται για την ανωτερότητα των λέιζερ femtosecond για τη δημιουργία flap. Μια μελέτη που εμφανίζεται στο τεύχος Μαΐου (2010) του αμερικανικού περιοδικού της οφθαλμολογίας (American Journal of Ophthalmology) ανέφερε ότι η επίπεδη διαμόρφωση του flap με λέιζερ femtosecond δεν πρόσφερε οποιοδήποτε πλεονέκτημα στα αποτελέσματα της όρασης. Οι (higher-order) παρεκκλίσεις του κερατοειδούς και η οπτική οξύτητα παρέμειναν σταθερές τρία έτη μετά από LASIK. Τα συμπεράσματα φαίνονται να "δίνουν μια απάντηση" στην "μεγάλη πρόοδο Femto" των πρόσφατων ετών (..)".
"Ο κύριος ερευνητής της μελέτης, Sanjay V. Patel, MD, λέει ότι αυτός και οι ερευνητές του έκαναν "ανοιχτόμυαλα"
την τυχαία έρευνά τους στα μάτια 21 ασθενών με μυωπία ή μυωπικό αστιγματισμό. Τα bladeless flaps (σσ χωρίς λεπίδα) έγιναν με το IntraLase FS (AMO), ενώ το Hansatome (Bausch+Lomb) χρησιμοποιήθηκε για να δημιουργήσει τα μηχανικά flap μικροκερατόμου. Οι ερευνητές δεν είδαν τα πλεονεκτήματα τα οποία τα femtosecond flaps υπόσχονταν ότι θα παραδώσουν. Η μελέτη δεν παρουσίασε καμία διαφορά στις συνολικές high-order παρεκκλίσεις του κερατοειδούς , τη σφαιρική παρέκκλιση, το coma ή trefoil μεταξύ των 2 μεθόδων δημιουργίας του flap σε οποιαδήποτε εξέταση (η τοπογραφία κερατοειδούς και η οπτική οξύτητα μετρήθηκαν πριν από τη χειρουργική επέμβαση και σε έναν, τρεις, έξι, 12 και 36 μήνες μετεγχειρητικά). Επιπλέον, η μη διορθωμένη και η καλύτερα διορθωμένη όραση δεν διέφερε μεταξύ των δύο μεθόδων δημιουργίας του flap σε οποιαδήποτε εξέταση, και τα αποτελέσματα παρέμειναν σταθερά μετεγχειρητικά σε διάστημα 36 μηνών. " Opthalmology Management Issue: September 2010



Αριστερή φωτογραφία: Ένα nterior segment OCT δείχνει ένα κενό στρώματος πάχους 62 μικρών μεταξύ της άκρης του  IntraLase flap και του περιβάλλοντος περιφερειακού κερατοειδούς.  
Δεξιά
φωτογραφία: Ένα μικρότερο κενό στρώματος ή “femtosecond furrow (αυλάκι)” σ΄αυτή την μετεγχειρητική περίπτωση.


"Όταν (o James S. Lewis, MD) εξέτασε την άκρη του flap που έγινε με laser, ανακάλυψε κάτι που δεν περίμενε: ένα σπάσιμο μεταξύ του flap και του άθικτου κερατοειδούς στρώματος περιφερειακά. Αυτά τα  «μικρά αυλάκια» που είδε στις περιπτώσεις femto κυμάνθηκαν από 20 έως 80 μικρά. (σσ Αριστερή Φωτογραφία πάνω).
James S. Lewis, MD: «Αυτό ήταν απροσδόκητο. Περίμενα τη γωνία να είναι καθορισμένη καλά, δεδομένου ότι αυτά τα επιχειρήματα που έχουν προβληθεί λένε ότι (σσ τα femtosend flaps) είναι τόσο πολύ καλύτερα και τόσο πολύ σταθερότερα».«Στην πραγματικότητα, βρήκα ασυνέχεια, μια συνολική απουσία στρώματος και την ενδεχομένη stromal απώλεια ιστού. Μια εβδομάδα αργότερα το κενό αυτό δεν φαίνεται στο OCT. Αυτό που φαίνεται είναι ένα επιθήλιο "βούλωμα" να γεμίζει το αυλάκι με μια ελαφρώς διαφορετική πυκνότητα ιστού.» Ο Dr Lewis λέει ότι είδε αυτά τα κενά σε καθεμία από τις 30 περιπτώσεις Intralase που εκτελέσθηκαν από διαφορετικούς χειρούργους. Opthalmology Management Issue: September 2010



Άλλα ενδιαφέροντα άρθρα:

  • Barry N. Wasserman, MD: «Υπάρχουν μεγάλες διαφημίστηκες πινακίδες που διαφημιζουν bladeless επεμβάσεις LASIK (χωρίς λεπίδα) και ραδιοφωνικές διαφημίσεις που υπονοούν ότι η επέμβαση LASIK μπορεί να γίνει χωρίς "να μπείς κάτω από το μαχαίρι". Σαν γιατροί, πρέπει όλοι να κάνουμε μια μικρή διακοπή. Αυτό είναι απολύτως και συνολικά παραπλανητικό για το κοινό! Οι ασθενείς νομίζουν ότι θα έχουν επέμβαση LASIK χωρίς κοπή flap. Μόνο που υπάρχει flap και υπάρχουν ακόμα οι σχετιζόμενοι κίνδυνοι flap. Και πάλι, ρωτώ, θα έπρεπε εσκεμμένα να παραπλανούμε το ευρύ κοινό; Πρέπει εμείς να τους εξαπατήσουμε να μπουν στα γραφεία μας;» ΕyeNet Magazine, March 2008
  •  Vincent P. de Luise, MD: «…Το flap είναι flap. Το να μην κοπεί ένα flap είναι ασφαλέστερο από το να κοπεί, ανεξάρτητα από τη μέθοδο που υιοθετείται. Πραγματικά, το λέιζερ femtosecond δημιουργεί ένα ασφαλέστερο flap από ένα μηχανικό μικροκερατόμο, αλλά δεν παύει να είναι ένα flap ανεξάρτητα από τον τρόπο που το κόβεις.» Ophthalmology Times, June 1, 2008
  • OCULAR SURGERY NEWS U.S. EDITION September 25, 2009 Femtosecond LASIK associated with postoperative rainbow glare J Cataract Refract Surg. 2009;35(6):1082-1086.
    "Η αναδρομική μελέτη περιέλαβε 256 ασθενείς που υποβλήθηκαν σε LASIK με το IntraLase 60  kHz femtosecond laser (Abbott Medical Optics). Το πάχος του flap κυμάνθηκε από 90 µm ως 110 µm. Η ενέργεια raster κυμάνθηκε από 0.8 µJ (75% των ματιών) και 1 έως 1.1 µJ (25% των ματιών). Οι ασθενείς πέρασαν από συνέντευξη τηλεφωνικώς ή προσωπικά κατά τη διάρκεια των μετεγχειρητικών εξετάσεων. Το μετεγχειρητικό έντονο φως ουράνιων τόξων αναφέρθηκε σε 28 μάτια 15 ασθενών (5.8%). Η επίπτωση του έντονου φωτός ουράνιων τόξων ήταν 4.1% σε περιπτώσεις που εκτελέσθηκαν με την ενέργεια raster 0.8 µJ και 11.6% σε περιπτώσεις που εκτελέσθηκαν με την ενέργεια από 1 έως 1.1 µJ. "
-----


H βιομηχανία LASIK διαφημίζει αυτή την τεχνολογία με διάφορα ονόματα και περιγραφές. Εδώ είναι μερικά από αυτά: IntraLase, IntraLASIK, femtosecond LASIK, blade-free LASIK, all-laser LASIK, bladeless LASIK, και iLASIK όταν συνδυάζεται με VISX και custom LASIK.
Μερικές από τις αναφερόμενες επιπλοκές των λέιζερ femtosecond είναι: αδιαφανές στρώμα φυσαλίδων, ζαρωμένο στρώμα κερατοειδούς, ακραία ευαισθησία στο φως, ατελή flaps, glare, σχισμένο flap,  vertical gas breakthrough , epithelial ingrowth, νέκρωση flap, diffuse lamellar keratitis (DLK), διάτρηση κερατοειδούς, ελλιπές flap, έκκεντρο flap, μικρά flap κλπ. Και φυσικά, να αναφέρουμε το αυτονόητο, ότι ούτε το femtosecond lasik flap δεν επουλώνεται ποτέ.
Διαβάστε περισσότερα για τις παρενέργειες, τους κινδύνους, τις επιπλοκές, τις περιπτώσεις ασθενών καθώς και πολύ σημαντικά αποσπάσματα από δημοσιεύσεις χειρούργων διαθλαστικής χειρουργικής που αναφέρουν τα παραπάνω αναφερθέντα προβλήματα, των κατά τα άλλα "ΧΩΡΙΣ ΛΕΠIΔΑ" LASIK εδώ: Σύνδεσμος Lasik Flap Forum



 Πηγές: